fot. IJHARS

Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS) przeprowadziła #planowe kontrole miodów u producentów na terenie całego kraju. Kontrole przeprowadzono w IV kwartale 2023 r. Najwięcej nieprawidłowości stwierdzono w przypadku znakowania miodów.

Celem kontroli było sprawdzenie jakości handlowej miodów w zakresie zgodności z obowiązującymi przepisami i wymaganiami oraz deklaracją producenta, z uwzględnieniem miodów wprowadzanych do obrotu w ramach Rolniczego Handlu Detalicznego (RHD). Ogólnopolska kontrola objęła łącznie 63 podmioty (producentów miodu), w tym 21 działających w ramach RHD. Różnego rodzaju nieprawidłowości stwierdzono u 36 producentów, w tym u 13 podmiotów reprezentujących RHD.

Cechy organoleptyczne

W zakresie cech organoleptycznych skontrolowanych zostało 77 partii miodów, o łącznej masie 11 152,6 kg. Z tego zakwestionowano 3 partie miodów (3,9 %) o łącznej masie 1 050,1 kg. Stwierdzono w nich następujące nieprawidłowości:

• brak wyczuwalnego zapachu kwiatów lipy / nietypowy smak i zapach w miodzie nektarowym lipowym, 
• obecność rozkruszka w miodzie nektarowym wielokwiatowym. 

Cechy fizykochemiczne

Pod kątem oceny parametrów fizykochemicznych przebadano w laboratoriach 84 partie miodów, o łącznej masie 11 951,8 kg. Z tego zakwestionowano 5 partii miodów (6,0 %) o łącznej masie 1 592,6 kg (w tym 4 partie miodów pochodzących z Polski i 1 z Grecji).

Stwierdzone nieprawidłowości to:

• zaniżona liczba diastazowa i zawyżona zawartość 5-hydroksymetylofurfuralu (HMF) w miodzie nektarowym gryczanym, 
• obecność dekstryn skrobiowych w miodzie wrzosowym z Grecji, 
• zaniżona wartość liczby diastazowej w miodzie nektarowym rzepakowym, 
• zawyżona zawartość 5-hydroksymetylofurfuralu (HMF) w miodzie nektarowym lipowym, 
• brak spełnienia deklaracji w zakresie masy netto w miodzie nektarowym rzepakowym.

Analiza pyłkowa

Pod kątem zawartości pyłku przewodniego skontrolowano 67 partii miodów o łącznej masie 10 599,7 kg (w tym 22 partie miodów oznakowanych jako „Produkt polski”, o łącznej masie 2 358,8 kg). Z tego zakwestionowano 18 partii miodów (26,9 %) o łącznej masie 3 369,7 kg (w tym 17 partii miodów pochodzących z Polski, z czego 5 z RHD, a także 1 partię z Grecji).

Analiza pyłkowa wykazała następujące nieprawidłowości:

• w przypadku 17 partii miodów odmianowych (deklarowanych jako lipowe, akacjowe, gryczane, wrzosowy) stwierdzono brak przewagi pyłku przewodniego wskazującego na deklarowaną odmianę (nie zostało więc potwierdzone ich pochodzenie botaniczne), 
• w przypadku 1 partii miodu nektarowego lipowego stwierdzono obecność pyłków roślin obcych dla polskiej strefy klimatycznej, zatem nie zostało potwierdzone jego deklarowane pochodzenie geograficzne. 

W tym kontekście warto dodać, że spośród skontrolowanych miodów opatrzonych znakiem „Produkt polski”, nieprawidłowości w zakresie pochodzenia botanicznego stwierdzono w przypadku 5 partii o łącznej masie 84,7 kg.

Znakowanie

Najwięcej nieprawidłowości stwierdzono w przypadku znakowania miodów. Pod tym względem skontrolowanych zostało łącznie 111 partii miodów, o łącznej masie 14 175,1 kg. Z tego zakwestionowano 52 partie miodów (46,8 %) o łącznej masie 5 314,3 kg (w tym 51 partii miodów z Polski, z czego 18 z RHD, a także 1 partię miodu z Grecji).

Lista stwierdzonych nieprawidłowości w zakresie znakowania dotyczy m.in.:

• wprowadzania konsumentów w błąd, co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego rodzaju i składu, kraju lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania i produkcji (np. deklarowanie w oznakowaniu nieprawidłowej odmiany, której nie potwierdziła analiza pyłkowa, podanie niepełnej nazwy miodu np. bez wskazania rodzaju, zastosowanie nazwy „miód” dla produktów niespełniających wymagań jakościowych dla miodu określonych w przepisach),
• wprowadzania w błąd poprzez sugerowanie szczególnych właściwości produktu (np. umieszczenie oświadczenia „Słodkie miody dla zdrowia..." oraz zwrotu „To gwarancja, że otrzymujesz szlachetny miód pozyskany z naturalnego środowiska", podanie niezgodnej z prawdą dobrowolnej informacji: „Wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych prowadzoną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi”, podczas gdy produkt nie znajdował się na ww. liście),
• wskazywania obowiązkowej informacji o kraju pochodzenia (np. brak informacji o kraju pochodzenia, wskazanie kraju pochodzenia niezgodnie z wymaganiami – podanie zwrotu „miód z polskiej pasieki”, podanie niezgodnie z prawdą kraju pochodzenia produktu (Polska zamiast Ukrainy),
• daty minimalnej trwałości (np. brak podania daty minimalnej trwałości, zastosowanie nieprawidłowego sformułowania poprzedzającego datę, niewłaściwego formatu albo podanie daty w niepoprawny sposób),
• oznakowania kodem identyfikacyjnym partii produkcyjnej (np. brak podania kodu identyfikującego partię produkcyjną, zastosowanie niepoprawnego, niezgodnego z przepisami sformułowania wskazującego na numer partii produkcyjnej „Termin maksymalnej trwałości jest nr partii” lub „data rozlewu jest numerem partii”, w tym przedstawienie kodu identyfikacyjnego partii produkcyjnej w sposób niejednoznaczny),
• wskazywania warunków przechowywania (np. brak informacji o warunkach przechowywania, podanie warunków przechowywania nie bezpośrednio po dacie minimalnej trwałości),
• ilości nominalnej (np. podanie oznaczenia masy netto w sposób nieczytelny, zastosowanie nieprawidłowej wielkości czcionki, tj. mniejszej niż 1,2 mm w oznakowaniu ilości nominalnej, zastosowanie nieprawidłowego zwrotu poprzedzającego wielkość nominalną – „waga netto”), 
• wskazywania danych podmiotu (np. błędy w podanych danych producenta, wskazanie danych niepełnych - w tym brak imienia, nazwiska i adresu - oraz niezgodnych z rejestrem PIW),
• oznakowania dobrowolną informacją o wartości odżywczej (np. pominięcie niektórych obowiązkowych elementów, niewłaściwa kolejność, użycie niepoprawnych zapisów jak „100 G produktu zawiera” zamiast „wartość odżywcza w 100 g”),
• prezentacji danych na etykiecie (np. oznakowanie produktu dobrowolnym znakiem „Produkt polski” niezgodnym ze wzorem określonym w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie wzoru znaku graficznego zawierającego informację „Produkt polski”, nie zamieszczenie nazwy produktu i masy netto w jednym polu widzenia). 

Oznakowanie niektórych kwestionowanych partii miodów zawierało jednocześnie po kilka nieprawidłowości.

Wymogi formalno-prawne

W wyniku kontroli stwierdzono, że 5 spośród kontrolowanych przedsiębiorców nie dokonało zgłoszenia działalności gospodarczej do właściwego, wojewódzkiego inspektora jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.

Zastosowane sankcje

W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wojewódzcy inspektorzy IJHARS wydali ogółem 20 decyzji administracyjnych nakładających kary pieniężne, na łączną kwotę 21 816,36 złotych, w tym:

• 11 decyzji za wprowadzanie do obrotu miodów zafałszowanych, na łączną kwotę 13 500 złotych,
• 9 decyzji za wprowadzanie do obrotu produktów o niewłaściwej jakości handlowej, na kwotę 8 316,36 złotych. 

Ponadto, wydanych zostało 9 decyzji w związku z odstąpieniem od wymierzenia kary pieniężnej ze względu na niską szkodliwość czynu, 15 decyzji administracyjnych zakazujących wprowadzania do obrotu produktów niespełniających wymagań jakości handlowej, 10 decyzji administracyjnych nakazujących prawidłowe oznakowanie produktów, a na osoby odpowiedzialne nałożono 6 mandatów karnych w łącznej  kwocie 900 złotych (za brak zgłoszenia prowadzenia działalności do właściwego miejscowo WIJHARS, za niespełnienie obowiązku w zakresie identyfikacji dostawców lub odbiorców żywności wbrew obowiązkowi określonemu w art. 18 rozporządzenia nr 178/2002). W efekcie kontroli wszczęto 4 postępowania administracyjne, a także wydano 21 zaleceń pokontrolnych.

Należy jednak w tym kontekście podkreślić, że z uwagi na toczące się postępowania administracyjne oraz procedury odwoławcze, ostateczna liczba i wielkość zastosowanych sankcji może ulec zmianie.

Podsumowanie

Kontrole jakości handlowej miodów przeprowadzone w IV kwartale 2023 r., a także w latach wcześniejszych, wskazują na utrzymującą się, znaczącą liczbę nieprawidłowości stwierdzanych w zakresie analizy pyłkowej oraz znakowania. Ze względu na powyższe konieczne są kolejne kontrole jakości handlowej wszystkich miodów dostępnych na rynku krajowym z uwzględnieniem ich znakowania oraz szczegółowych analiz laboratoryjnych, w tym zawartości pyłku przewodniego.

Źródło: IJHARS

Powrót Drukuj

LOKALNY HIT

Budowa magazynów

Zaproszenia

4,00 zł PLN

Ramki ślubne

39,90 zł PLN

Aparat dla dzieci

99,00 złPLN

Balustrady Bramy Ogrodzenia

Fotoobraz na płótnie 50x70

121,00 zł PLN

Zezwolenie na zbieranie odpadów

od 2000PLN

Rejestracja BDO

500PLN