fot. freepik

Każda mama pragnie dla swojego dziecka tego, co najlepsze. Jednym z priorytetów jest dbanie o zdrowie, ale czasem# może być ono utrudnione, szczególnie w sytuacji, w jakiej znalazły się ukraińskie mamy. Obce państwo, nieznajomość języka i panujących zasad to częste przyczyny zaniechania kontynuacji lub rozpoczęcia szczepień. Jak wynika z pogłębionych rozmów przeprowadzonych z ukraińskimi mamami w ramach kampanii „Powiedz TAK szczepieniom”, na liście czynników stopujących szczepienia znalazły się m.in.: nieznajomość polskiego kalendarza szczepień oraz trudności w odnalezieniu się w inaczej zorganizowanym systemie, w którym to przede wszystkim rodzice i opiekunowie powinni pamiętać o szczepieniach dzieci.

Do obowiązkowych szczepień ochronnych ukraińskie mamy zachęca kampania „Powiedz TAK szczepieniom,” którą wspólnie prowadzą UNICEF i Fundacja Instytutu Matki i Dziecka.

UNICEF zwraca uwagę, że jeszcze w 2021 r. w Ukrainie tempo szczepień dzieci było bardzo powolne. Według ukraińskiego Centrum Zdrowia Publicznego, do końca I półrocza 2021 r. tylko 38 proc. sześciolatków zostało zaszczepionych przeciwko polio, a 31,6 proc. przeciwko błonicy i tężcowi. Te dane pokazują, że będąc jeszcze w swoim kraju, ukraińskie mamy nie były przekonane do szczepień dzieci.

– W sytuacji ucieczki przed wojną, dla wielu rodziców i opiekunów profilaktyka zdrowotna, w tym szczepienia dzieci, mogą mieć drugorzędne znaczenie. Brak wiedzy i inaczej zorganizowany system nie pomagają – powiedział Mutribjon Bahruddinov, specjalista ds. zdrowia w Biurze UNICEF ds. Reagowania Kryzysowego w Polsce.

– Celem naszej kampanii, poza wyposażeniem lekarzy i środowiska medycznego w odpowiednie narzędzia, jest zwiększenie świadomości w kwestiach związanych z dostępem do opieki zdrowotnej i ze szczepieniami. Jest to ważne nie tylko dla matek z Ukrainy, ale i matek z Polski. Chcieliśmy pokazać, że warto znaleźć czas na rozmowę na ten temat, że można to robić ze zrozumieniem, bez presji i w oparciu o prawdziwe informacje, unikając przy tym różnych mitów na temat szczepień. Szczepienia ratujące życie to jedna z najprostszych, najszybszych i najbardziej opłacalnych metod zapobiegania chorobom zakaźnym – dodał ekspert UNICEF ’u zajmujący się zdrowiem w polskim biurze reagowania kryzysowego.

Warto pamiętać, że ukraińskie matki, zmuszone do opuszczenia swoich domów i emigracji do obcego państwa często nie traktują tematu szczepień priorytetowo. Dostrzegając ten problem kampania pokazuje, że warto podejmować wysiłek rozmowy, edukacji i zwracania uwagi wszystkich mam na to, aby poświęcić jednak trochę czasu na pogłębienie wiedzy na temat ochrony zdrowia.

Co stoi na przeszkodzie?

Z wywiadów przeprowadzonych z ukraińskimi matkami przebywającymi w Polsce wyłania się obraz sytuacji, w której sporą trudnością jest dla nich odnalezienie się w systemie, w którym to na rodzicach spoczywa obowiązek dbania i pamiętania o obowiązkowych szczepieniach dzieci. Do tego dochodzi naturalna nieznajomość polskiego kalendarza szczepień. Rozmowy pokazały, że:
• w trakcie wizyt lekarskich z małymi dziećmi, to lekarze są stroną inicjującą temat szczepień i ewentualnych braków w kalendarzu;
• brak jest rozmów o szczepieniach przy okazji wizyt u lekarza ze starszymi dziećmi
z powodów różnych infekcji;
• jest grupa matek, która w ogóle nie trafiła jeszcze z dzieckiem do lekarza, i dla nich temat szczepień praktycznie nie istnieje.

Wiedza na zdrowie

Przede wszystkim główną przeszkodą w realizowaniu kalendarza obowiązkowych szczepień jest brak wiedzy i obawy, jak zająć się tym tematem i czy w ogóle warto. Ukraińskie mamy na co dzień borykają się z wieloma problemami, dlatego organizacja szczepienia wcale nie musi znajdować się wysoko na ich liście zadań.

– Najważniejszy wniosek płynący z wywiadów jest taki; żeby w ogóle myśleć o szczepieniach i mieć komfort podjęcia rozważnej decyzji, ukraińskie matki potrzebują wiedzieć, na co i kiedy powinny szczepić dzieci. Które szczepienia są bezpłatne, które z kolei mogą być płatne i dlaczego. Dodatkowo, w rozmowach widać było też potrzeby informacyjne dotyczące postępowania po szczepieniu, kiedy wystąpi na przykład gorączka, ból w miejscu wkłucia albo inny odczyn poszczepienny. Ważnym sygnałem była też potrzeba umiejętności oceny, co jest sytuacją krytyczną i jak w niej postępować. Kampania bardzo dobrze adresuje każdy z tych tematów spełniając jeszcze jeden warunek konieczny: wiedzę i informację przekazuje ukraińskim matkom w prosty, zrozumiały sposób, oczywiście po ukraińsku – mówi pediatra dr n. med. Alicja Karney z Instytutu Matki i Dziecka, ekspertka kampanii „Powiedz TAK szczepieniom”.

Kampania pokazuje też, że zrobienie kroku naprzeciw obowiązkowym szczepieniom dzieci nie musi być takie trudne i czasochłonne, a może przynieść wiele korzyści. W krajach rozwiniętych szczepienia są normą. To forma profilaktyki zdrowotnej, chroniącej przed groźnymi skutkami chorób. Nie warto ryzykować zdrowia i życia dziecka w sytuacji, gdy można uzyskać odporność w sposób kontrolowany. Jak brak szczepień wpływa na rozprzestrzenianie się chorób bardzo dobrze obrazują dane WHO, na przykładzie szczepień przeciwko odrze w Ukrainie. W latach 2008-2010 zaszczepiono powyżej 90% dzieci, w latach 2010-2016 już tylko 31-57%, co w latach 2017-2019 skutkowało odnotowaniem ponad 100 tys. zachorowań i powrotem epidemii odry. Jeżeli na skutek unikania szczepień odporność zbiorowa zmniejszy się poniżej 90% w skali populacji,
to widmo powrotu dawnych chorób zakaźnych, których unikało się dzięki wieloletnim powszechnym szczepieniom, stanie się realne.

Bez mitów i fake’ów

Często rodzice ulegają powszechnie powielanym, błędnym informacjom, które wzbudzają niechęć do szczepień dzieci. Pojawiają się wątpliwości i pytania, które, przy odrobinie zaangażowania można szybko rozwiać.

Pomocne może być odwiedzenie strony www.szczepieniaua.pl, dostępnej także w języku ukraińskim, poświęconej kampanii Powiedz TAK szczepieniom. To platforma, która pomaga mamom zrobić pierwszy krok. Zostały tam zgromadzone najważniejsze informacje, pomocne w zdobyciu podstawowej wiedzy. Mamy mogą skorzystać z czatbota lub porozmawiać telefonicznie z konsultantem, który odpowie na nurtujące pytania. Nie znając zasad panujących w naszym kraju, stresująca może być przede wszystkim niewiedza, budząca niechęć do działania. Dlatego informacja, w jaki sposób uzyskać dostęp do lekarza rodzinnego, w jaki sposób zapisać się do ośrodka zdrowia, gdzie i na podstawie jakich dokumentów, może mieć wpływ na podjęcie decyzji o szczepieniu.

Prawa i obowiązki

Przede wszystkim warto uświadomić ukraińskim mamom, że niezależnie od narodowości, pobyt w naszym kraju dłuższy niż 3 miesiące, skutkuje objęciem dziecka obowiązkiem szczepień ochronnych. Warto wtedy zgłosić się do lekarza pediatry, który wyjaśni, jaki obowiązuje w Polsce kalendarz szczepień. W dużym stopniu pokrywa się on z ukraińskim. Obejmuje obowiązkowe szczepienia przeciw: wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, gruźlicy, poliomyelitis, błonicy, krztuścowi, tężcowi, odrze, śwince, różyczce i zakażeniom Haemophilus influenzae typu B (Hib). W odróżnieniu od naszego, ukraiński kalendarz szczepień bezpłatnych nie obejmuje szczepień przeciw pneumokokom i rotawirusom. Bariera językowa zdecydowanie nie stanowi przeszkody.

W ośrodkach POZ będzie mogła znaleźć informacje również w języku ukraińskim. Nie musi się także obawiać o koszty, opieka zdrowotna oraz obowiązkowe szczepienia dla ukraińskich uchodźców są w Polsce bezpłatne. Nie trzeba tłumaczyć książeczki szczepień a i jej brak nie będzie problemem. W każdej chwili lekarz kierujący na szczepienia może zlecić rozpoczęcie lub kontynuację cyklu zgodnie z wiekiem dziecka, a przyjęcie ponowne dawki szczepionki nie ma negatywnych skutków.

Materiał: Monika Majcher / HEIMA PUBLIC RELATIONS

Pliki do pobrania

UNICEF_FIMID_banner.JPG

Powrót Drukuj

LOKALNY HIT

Konstrukcje stalowe

Szkolenia bhp wstępne

od 30PLN

Ochrona środowiska dla firm

od 50PLN

Rejestracja podmiotów gospodarczych

od 50PLN

Bezpłatne kontrolowanie sprawności amortyzatorów

Balustrady Bramy Ogrodzenia

Personalizowane zaproszenia na I komunię świętą

4,00PLN

Zezwolenie na zbieranie odpadów

od 2000PLN